PHULLEN TLANGVAL TLAWMNGAI TV LALTAWKA (1953-2017) KAN CHAN TA!

TV LALTAWKA (1953-2017) hi Vohbik a ni mai lova, mi tlawmngai leh  tangkai, khawtlang tan mi bik a ni a. Amah thlah nan a chanchin tlem kan dah ang e. 








Vawiin December 28, 2017 Thursday zet chu, Phullen khawtlangin ni lungchhiatthlak tak kan tawng ta tlat mai. Phullen tlangval tlawmngai TV LALTAWKA chuan Rannung seh natna vangin Phullen PHC ah zing 8:48 AM khan Chatuan ram min pansan ta. Ava hrehawm em! Hetia Phullen khawtlang tana mi bik, kan chhuan em em thlah liam a lo hun ta reng mai hi, hriatthiam a harsa a. A lungchhiatthlak tak zet a ni!.

Phullen tlangval fel leh tlawmngai Tv Laltawka hi Pu Vanlalthanga leh Pi Aihnuni te fapa niin kum 1953 khan Luangpawn khuaah a lo piang a. A pianpui unaute chu, an indawt dan chu –
1. Thandailovi (Pawlrang)
2. Zakhuma, (Phullen)
3. Bawlkunga, (Zawngin)
4. Thangveli, (Phullen)
5. Laltawka, (Phullen)
6. Kapzawna (Phullen)
7. Lalsiami (L), Zemabawk

Mizoram buai lai, kum 1968 Khalhkhawm khan Tv Laltawka te chhung hi Luangpuan atangin Phullen ah khalhkhawm an ni ve a, a nu hovin, a u leh naute nen Phullen ah an awm hlen ta a ni.

Tv Laltawka hi naupan lai atangin naupang duhawm tak a ni a. Mahse, a lei lam fel tawk loh vang nge ni, tawng lamah harsatna a nei hlauh mai a, tichuan tawng thei mumal lovin tihian a awm ta a ni. Heti chung hian a hriatna leh finna a tha em em a, thil a zir zel a, mi pangngai a phak lohna a tlem hle a, kawng tam takah phei chuan mi nazawngin kan phak loh a ni pawh a tih theih hial awm e. 

Tv Laltawka pa te unau hi Pu Vanlalthanga (Tawka pa), Pu Laikunga (Pu Hmingliana pa), Pu Mankima (Pu Zothangthuama pa) te an ni. A pa te chanchin hi tlem han sawi belh ila.  Kum 1959, Mautam lai khan, trum khat chu Tv Laltawka pa, Pu Vanlalthanga leh Pu Laikunga leh Pu Laldina te chuan, Len thar nen phur takin Tuivai ah Sangha man an tum a. Ni danga kal phal lo ngai lo kha, hemi tum hian Tawka nu Pi Aihnuni khan kal lo turin a ti ngial a. Mahse Len thar nen chuan an kal ta tho a. Tuivai chu, hetih laia hriat phak china a len ber tum ni hiala ngaihin a lian ta thut a, tichuan Laltawka pa te unau – Pu Vanlalthanga leh Pu Laikunga te chu dam a haw tur awm lovin an tla hlum ta hlauh a ni.  Tv Laltawka nu Pi Aihnuni hi Khandaih veng awm lai a thi a ni. 

Luangpawn an awm lai hian, an chhuah in ber Pu B Siamliana (L) khan Tv Laltawka te, Tv Kapmawia te hi Hnang deh a zirtir thin a. Pianphungah mi pha zan lo mahse, hnangtah hrang hrang - Thumbawh kaihsawih te leh mi nazawng thiam loh Chhuatpuitah thlengin an thiam hman a. In sa thar an awm a, Chhuat tah a hun chuan, Tv Laltawka leh Tv Kapmawia te hi “Chhuatpuitah” tah turin an sawm fo thin a ni. 

Phullen a awm hnu thlengin thil thar a zir ve zel a. A mah a lo hawiharh ve bawk a, tun hma a zaizira biak ni thin kha, Phullen awm hnuah tawng pangngai ten an be ta fo a. Chu chuan tawng lamah hma a sawn tir zel a. Zaizir tel lo pawhin, hmui phun atangin tawng tam tak chu a hrethiam ve ta zung zung zel a. Tin, tawng kam tlanglawn leh tawi fel deuhte phei chu a hrethiam mai ni lovin, amah ngeiin fiah vak lo ten a sawi ve thiam hial a ni. 

Ziak lam, A AW B te pawh hi mi thenkhaat hnen atangin a zir ve zel a. Ama hming bakah, a nula rim ngun deuh leh a hmeltha tih zawngte hming pawh a ziak thiam ta zel a ni. Hemi chungchangah hian a farnu Pi Thangveli pawhin “Phullen khawtlang mipui ten Hmui phunin an be peih a, ziak te an lo zirtir a, chumi  zarah chuan Tawka pawhin hmui phun leh ziak tlem a zawng a thiam phah a, a lawmawm khawp mai” a ti a ni. Mi thenkhat phei chuan, Doctor te leh mithiam zawk ten a naupan lai atangin enkawl se, a tawng theih mai ring pawh an awm hial a. Mahse chu chu beiseina a ni a, tuna a awm dan hi Pathian thil tum leh ruahmanna ah ngaih sak zawk ila a hahdam mai awm e.

Tv Laltawka hi tlangval taima leh tlawmngai thei tak a ni a. Mi panngai ph azan lo mahse, thingtlang Mizo chhungkua a kuthnathawh hrang hrangte hi tih theih loh leh thawh loh a nei meuh lo. Lovah, Thlam sak, Hlo thlawh, Buh tuh, Buh seng etc engkimah chhungkaw rinrawl ber a ni a. Hnathawk lova awm awl tumna a nei ngai lo a, hnathawhna hmanraw tha – Chem, Tuthlawh, hnathawh thawmhnaw thar etc a neih chuan a lawm thei hle a ni.

Khawtlang huap thil tih khawm nikhuaah Tv Laltawka leh a thiante Tv Kapmawia, Tv Malsawmtluanga te hi an tangkai thei em em a. Khawtlang leh Kohhran thil mai bakah Inneih, Mitthi awm leh Lungphun nikhuaah, Thingpui lum leh fatu hna chu rinawm takin a thawk thin a. Thingpui lum ah ngat phei chuan, a tui leh tui loh tem chhin miah lo pawhin, a bawlhlo pawlh tawk hi a hre em em a ni. Hetianga vantlang tana a inpekna leh taimakna avang hian Tv Laltawka leh a thiante hi mi pawhin an fak hle a, Phullen khua pawhin a chhuang hle a ni.

Tv Laltawka hi a taimak mai bakah, mi hlim thei tak leh fiamthu duh tak a ni a. Puipun naah te, thiante nena thut khawm nikhuaahte, Tv Laltawka a awm chuan, fiamthu nena hlim takin an nui dar dar thin. Mi nelawm leh fiamthu duh, taima bawk si a nih vang hian mi te pawhin an duhsak hle a. Kohhran leh khawtlang, pawl hrang hrang bakah, mimal inphalte pawhin duhsakna thilpek hi an pe ve fo thin a. Chutiang hunah chuan a lawm thiam hle thin. 

Hetiang mi bik, mi tam takin kan tluk loh, mi taima, tlawmngai, hlim thei bawk si Tv Laltawka kan nei hi Phullen khua kan nihlawh tak zet a.  Tun hmaia an dam loh hnu pawhin ngaihventu a ngah hle a. Zanah in khap ngai lek lek khawpin amah lainata menpuitu leh ngaihventu a ngah a. A thih tuk ah phei chuan PHC chheh velah amah uitu mipui thahnem tak an pungkhawm a ni. 

Phullen tlangval tlawmngai, Kohhran leh khawtlang, thenawm khawveng tana theihtawp chhuah thin, Phullen ti Phullen tu TV LALTAWKA an chatuanram min pansan meuh chuan Phullen khawtlang a trap a, a rum vawng vawng a ni ber e.  Theih ni se a nun chelh a va duhawm tak em! Engpawhnise, Pathianin vankhawpui lama rawngbawl tawh turin A mamawh ve tawh a, A thlahlel ve tawh a ni ang e.  

Tv/Pu Tawk Mangtha aw.

Buata Bawihtlung
Dt 28.12.2017, 9:38 AM

Comments

Popular posts from this blog

PHULLEN DIARY 2020

MARTAR CHALBUANGA CHHANGTE - MIZO ZINGA KRISTIAN MARTAR HMASA BER